Qoraalkan kooban uma aan hollan in aan wax ka tilmaamo fanka iyo suugaanta kala duwanaanshaheeda, laakiin waxa igu dhaliyey aniga oo daawaday barnaamij lagu suntay Axmed Saleebaan Bidde. Barnaamijka oo loogu wanqalay "Fanka iyo Suugaanta Axmed Saleebaan Bidde" waxa soo diyaariyey Telifishanka Saab oo kaashanayey shirkadda Color Zone oo ah shirkad wax daabacda. Barnaamijka waxa hagayey dhallinyaro si hufan u hoggaaminaysay habsami u socodka kulan-faneedka oo lagu qabtay magaalada Hargeysa. Waa bilaw fiican, oo in la joogteeyo u baahan, si kolba abwaan sooyaalkiisa loogu soo bandhigo mid nool iyo mid mootan.
Ugu horreyn, waxa aan u mahadnaqayaa dhammaan intii hawshaa ka qaybqaadatay, hirgelinteeda, habaynteeda iyo hagaajinteediiba. Mahadnaqaa ka dib, kollay dadka jecel fanka Axmed Saleebaan Bidde iyo guud ahaanba fanka soomaalida ayaan ka mid ahay. Marka hawl la qabto ayaa qabyadeeda la arkaa, haddii aan waxbaba la qaban lama tebo wixii maqan. Maxaan tebey, maxaa se talo ah?. Waxa aan tebey wax badan oo ku xeeran taariikhda Axmed Saleebaan Bidde. Barnaamijka waxa ka hadlay dad badan oo si hufan oo qiimo leh uga hadlay oo aan ka tilmaami karo, Abwaan Aadan Tarabbi, Cabdikariin Axmed Mooge, Xasan Cabdi Madar, afhayeenka Waddani Barkad Jaamac Batuun iyo inkale oo badan oo si waafi ah uga hadlay wax badan oo ku saabsan fanka Axmed Saleebaan.
- Heesaha caan baxay ee xusuusta aan ka go'in ee barnaamijku inna xasuusiyey.
- sawdiga kan liitee, leexadu ku sidatee, hadba laan cuskanayee, maxaa luray naftaadii.
- Onkod roobku ma daayo, aarna taaha ma daayo, anna taa ma illaawo.
- Alla aamin illayn, kuma iisho ifkee,
- Aan damaq jacayl,
- Xareedda laguma wacnaadoo
Waa hubaal in heesaha abwaanku ciiddaa iyo camaarkaa ka badan yihiin. Mar haddii Rawaayadaha oo qudh ah la tilmaamay in ay gaadhayaan 45 waa la garan karaa tirada heesuhu inta ay noqon karaan.
- Sooyaalkii hoboladii Onkod
Waxaase, meelihii aan tebey meel ka mid ah taabtay Cabdillaahi M. Daahir (Cukuse) oo yidhi: "Axmed waxa uu ahaa ninkii sameeyey kooxdii Onkod ee ka fadalla-caddayd hoboladii waaberi". Mudane, Cukuse qodobkaa uu dulmaray, waxa aan hubaa in aanay in badani fahmin ama aanay kaba dareenqabin. Hoboladii Onkod oo ahaa kooxdii Ciidanka Asluubta Soomaaliyeed, waxa ay toddobaatanaadkii ahaayeen kuwo ka dhexmuuqda fanka soomaalida. Waxa ka mid ahaa hoboladii Onkod, Muuse I Qalinle, Kinsi Xaaji Aadan, Xarrago dhammaan IHN. Waxa aan hubaa taariikhda hoboladaasi ku samaysmeen in uu wax badan innooga iftiimin lahaa.
Ahmed S Bidde iyo qurbejoognimadiisii maxaa sababay?
Arrinta kale ee aan tebey faahfaahinteeda, waxa ay ahayd Riwaayadda "Dad wadaaje qurboow maxaad duul isu keentay". Rawaayaddaa waxa uu abwaanku sameeyey isaga oo jooga Imaaraadka, oo aan qiyaasayo in uu sannado badan joogay. Sababta uu qurba joogga u noqday siddeetamaadkii horraantiisi, waa mid u baahan in la faahfaahiyo, markaa ka dib ayaa la fahmi karaa xaaladda uu abwaanku ku sugnaa markii uu rawaayaddaa sameeyey. Sababta oo ah, dad badan baa isweydiinaya dada kala duwan ee qurbaha joogaa maxay ahaayeen? Waa in marka hore la weydiiyaa abwaanka sababtii Imaaraadka geysay. Berigaa waxa iyaduna joogtay IHN Xaliimo Khaliif Magool, oo sida aan maqlay ka cadhootay xukuumaddii kolkaa jirtay, inkasta oo ay markii danbe soo noqotay qiyaastii 1987 ayaan ku qiyaasayaa in ay Muqdisho timi, oo ay garoonka kubbadda kolayga ee Muqdisho Stadium ka dhigtay "habeenkii Magool iyo Muqdisho". Sida ay uga maqnayd dalka ayuu Ahmed S. Bidde uga maqnaa siddeetamaadkii dalka.
- Fanka iyo suugaanta xukuumaddii Maxamed S. Barre miyey dhiirigelisay mise minjaha ayey ka xidhay?
Waxa aan in badan maqlaa in fanku uu cirka gaadhay xilligii dawladdii kacaanka. Ilama aha aniga, ee waxa aan u arkaa in uu dhabarka ka jabay fanka soomaalidu. Waxaana aad ka dheehan kartaa hadallada Abwaan Axmed S. Bidde oo u soo joogay tan iyo isticmaarkii. Marka lagu cabbudhiyo ee laguu diido xorriyadaada faneed, macnaheedu marnaba ma noqon karto in fan iyo suugaan la hormariyey. Waa mawduuc ballaadhan oo doodiisa leh, balse in yar aan ka iftiimiyo. Waxa aynu wada naqaan koox la odhan jiray: "Walaalo Hargeysa" yaa dhaqaale siin jiray? Ma dawladda? maya, iyagaa is maamuli jiray, xor baa ay u ahaayeen hawshooda faneed. Magacoodu kor ayuu u kacay, ilaa maantana waa la yaqaan taariikhdooda. Kooxaha fanku marka ay iyagu is maamulayaan, ee aan faafreeb iyo cagajuglayn lagu hayn oo aan seeto lagu xidhin ayuu fan han sare noqdaa oo hiigsi yeeshaa. Marka mushahar loo qoro, ee la hoos geeyo maamulka dawladda, kaasi fan maaha. haddii dawladdu taageerayso waa in ay dhaqaale ku taageertaa, laakiin waa in aanay faragelin hawlahooda faneed.
- talo ku socota inta isu xilsaartay in ay ururiyaan fanka iyo sooyaalka abwaanka
Waa wax lagu farxo in gacanta lagu hayo qoraalkii lagu soo ururiyey fanka iyo suugaanta abwaanka, oo gaar ahaan sida aan barnaamijka ka daawaday uu gacanta ku hayo Ibraahin Cali. Qoraalka iyo hadalku isku mid ma aha. markasta waa in uu qoraalku qoto iyo ballaadhba yeeshaa, sidaa awgeed waxa an kula talinayaa ciddii qoraalka abwaanka ku Hawlan, gaar haan Ibraahi Cali, in uu u dhugmo yeesho, abwaanka ku noqdo waxbadan oo uu xasuusan karo, marka wakhti la siiyo ayaa jiri kara. Haddii ay suurto gal noqoto buugga laga qori doono waa in laga kala dhigo laba buug si sawir fiican looga helo fankiisa iyo suugaantiisa, oo la raacinayo mid kasta xilligay soo baxday, taariikhdii, goobtii, kooxdii la dhigtay, haddii ay rawaayad tahay. Xadhiggiisii iyo sababihii lagu xidhay, jacalykiisii, arrimahaas oo dhammi dabcan waxa ay qaadanayaa bogag fara badan. Waayo, Axmed waxa uu koobsaday, wax badan, jilaa, gabyaa, Rawaayad qore, halgan kala jaadjaad ahaa ayuu u soo joogay.
Taladaydu waa yaan lagu degdegin ee buug hufan oo la haadiyey, oo la habeeyey ha soo baxo, haddii Eebbe idmo wuu soo bixi.
Raadraac: barnaamijka Saab TV ee "Fanka iyo Suugaanta Abwaan Axmed Saleebaan Bidde"
https://www.youtube.com/watch?v=3ukxUqgn8-0
Nabad iyo Caano
Sayid-Axmed Dhegey
Iswidhan, Jimce, 20/12/2019
Kommentarer
Skicka en kommentar