Cali Xasan Aadan (Banfas) IHN; Geeridu waa xaq. Weli xasuustayda kamay go'in... "Haddaanan, haddaanan Lixloow! gu'ga maanta la soo hadhin guusha"

Ugu horrayn, anigoo ku hadlaya, magacyga, ka qoyskayga, ka ururka qoraaga. Waxa aan tacsi u dirayaa qoyskii, qaraabadii iyo dhammaan bulshada afka soomaaliga ku hadasha, meelkastay joogaanba. Waxa aan uga tacsiyeynayaa, geeridii ku timi marxuum Cali Xasan Adan (Banfas) oo maanta ku geeriyooday magaalada Hargeysa ee caasimadda Somaliland. Ilaahay naxariistii janno ha ka waraabiyo, aamiin ehelkii iyo qaraabadiisiina, samir iyo iimaan ha ka siiyo.

Waxa ay ahayd dhammaadkii 1988kii (Bishii ma xasuusto) goor barqo ah, markii loo dareeray dhinaca waqooyi ee tuulada Dabaylweyne. Dabaylweyne, waxa auu ka tirsanyahay deegaanka soomaalida ee Itoobiya, waxaana deggenaa qaxooti farabadan oo ka soo qaxay Hargeysa iyo meelo kaleba. Waxa goobta isugu yimi dad aad u tiro badan, oo ku soo ururay, sidii ay u dhegaysan lahaayeen abwaanno iyo fannaaniin goobtaa ku soo bandhigay suugaan u badnayd guubaabo. 


Xilligaa waxa bilaw ahaa dagaalkii SNM ay ku gashay gudaha dalka. Waxa aan ka xasuustaa Abwaankii caanka ahaa ee Cismaan Aadan oo ku magacdheeraa Cismaan Askari, waxa isaguna goobta joogay Cumar Xasan Rooraaye. Waxa aan se maankayga ka go'in gabaygii uu halkaa ka tiriyey Cali Xasan Banfas iyo sheekadii uu hordhaca uga dhigay. Maanta waxa laga joogaa muddo ku siman 25 gu'. Waxa uu ka sheekeeyey IHN,tee Cali Banfas gabaygaa xaaladdii uu ku allifay. 

Waxa xusid mudan xilliga uu dhintay Maxamed Xaashi (Lixle) waxa ay ahayd 17-10-1984. Waxa uu geeriyooday Cali Xasan Adan (Banfas) maanta oo taariikhdu tahay, 22-10-2013. 

Waxa uu yidhi: "Anigoo xidhan oo lugta silsiladi igaga xidhan tahay, ayaan maqlay geerida Maxamed Xaashi Diiriye (Lixle). Waxa aan warka ku heli jiray si qarsoon, oo raashinka ayaa naloo soo raacin jiray sida sonkorta, shaaha iwm, warqad duuduuban ayaa naloogu soo qarin jiray. Muddo yar ka dib ayaanu maqallay gariirka iyo hugunka rasaasta, madaafiicda, oo buurta ku meersan Jeelka Mandheera, aan kaba fogayn. Yididiilo iyo dareen cusub dabadii baan gabaygan tiriyey."

Hadallo aan ujeedadoodii sidaa u dhigi karo ayuu Cali Banfas hordhac uga dhigay maansadaas. Dhammaan dadkii goobtaa ku sugnaa timahaa istaagay, waayo hore gabaygaas looma hayn ama dadka inta badani ma ay maqal. Waxa kaloo cajiib ahaa codkiisii goonida ahaa oo uu ku xarragoonayey, balse ahaa mid aad u qiiro badan. Waa tan maansadii ee akhristoow! Ila dhuux.

Waxaan gabaygayga guubaabada ciilka

Barbaarta gedayda Katiinadu goysay

Gubtoon ladi waayo inaan garab haysto

Gariirka agtayda ayaan ka gartaaye

Hadaanan hadaanan Hadaanan gadoodka

Lixloow guga maanta la soo hadhin guusha

Waxaan gabaygayga guubaabada ciilka

Gidaar igu meersan God la igu horjoogo

Gaadh la iigu wareejey Hadaan gacaloowe

Gaashaan hidin waayey Inaan godobtayda

Galaydhkiyo haada gaadhsiiyo fariinta

ayaa ila gudboone Hadaanan hadaanan

Hadaanan gadoodka Lixloow guga maanta

la soo hadhin guusha

Waxaan Gabaygayga guubaabada ciilka

geeraar iyo maanso intaan isu geeyo

Ragaad garanyso Intaan u goleeyo

Garaadka u buuxsho Waxaan goconaayo

Haddaan Gacantayda Ku goosanayaaye

Hadaanan hadaanan Hadaanan gadoodka

Lixloow guga maanta La soo hadhin guusaha

Waxaan gabaygayga guubaabada ciilka

Gammaanka cadhaysan Gargooska ku naaxsho

Haddaan gulufkoodaku soo gambiyaaye

Hadaanan hadaanan Hadaanan gadoodka

Lixloow guga maanta La soo hadhin guusha

Waxaan gabaygayaga guubaabada ciilka

Haweenka galuubanGidaarada Jeelka

dadkoodii la geeyey Gasiinka la taagan

Gubtoon ladi waayo Gudaafka wuxuushtu

Garuunkiyo qoolka wuxuu ku garaaco

wuxuu dhangad geeshka Sarmaanta galoolka

Gabdhaha ku uleeyo Mid gaydhka ka caayo

waxaan gasariiro Galiilyada saanta

Gankaygu istaago Gogaygu dubaaxsho

Ragaad garanayso Haddaan gashigaygii

ka soo gudayaayoon ka goosanayaaye

Hadaanan hadaanan Hadaanan gadoodka

Lixloow guga maanta la soo hadhin guusha

Xogasho: Barta ..Banfas.com

Ilaahay ha u naxriisto Muj, Cali Xasan Adan (Roodhiile) oo isagu Cali ahaan ku magac dheeraa (Banfas). Dhammaan ehaladii, qaraabadii iyo shacbiweynaha soomaalida oo dhanba samir iyo iimaan ha ka siiyo.Marxuumkana Ilaahay jannooyinkiisa ha ka waraabiyo, Aamiin. Cali Banfas waxa uu magaca Banfas kula baxay guushii ku raacday bandhigii fanka iyo suugaanta, ee ku qabsoomay magaalada Muqdisho 1976kii. Gabayga uu ku guulaystay oo la yidhaa gelbis waxa uu u falkiyey si aad u qurux badan. Waxa uu iska taagay dhinacyo fara badan guurka soomaalida. Waxa uu tilmaan iyo tibaaxba ka bixiyey inanka iyo inantu marka ay haasaawaan, tallaabada xigta iyo geedka. Waxa uu si xarrago leh uga warramay, qaabka ay u dhacdo is horfadhiisiga guurtida. Waxa u dhexgalay maanka inankii iyo inantii iyo siday u werwer-sanyihiin, saa! waxa go'aankoodu ku xidhan yahay odayaasha gadhka is daray oo diidmo iyo oggolaanshoba uu u yaallaa.

Bal Gabaygaas aan inyar innooga soo qaado:

7. Guurkeennu waa laba dariiq, oo is garab yaalle

8. Waa gabadh la qaadiyo miday, guurti bixisaaye

9. Guurtidu midday bixinaysaa, geedka loo tegiye

10. Gar cadaawe maahee shir waa, gogol dhiggiisiiye

11. Gadhweyntaba gadhwayn kale ayaa, laga hor geeyaaye

12. Golo-baanistay Heeti wali, gaafo hadashaaye

13. Oo ay niman ku geeraarayaan, gabay ku sheegaane.

14. Geel kagama joogsado ninkii, caashaqeed galaye

15. Waayeel gadaal dhowrayaan, garab ku siinayne

16. Hadday lexejecladu gees tahoo, lays afgaran waayo

17. Ama gabadh ka weyn lagu xidhayiyo, gaban horaan siiyey

18. Oo gabantu way doonnan tahay, gowska ku adkaysto

19. Ama xeer guyaal hore taxnaa, loo gef tirinaayo

20. Garta lagu xabaashoo halkaa lays, girgirin waayo

21. Inankii gabniin iyo xanuun, laba gardaymooye

22. In'antiina goob kale ayay, geydha la qabtaaye.

23. Kala-gurashadoodiyo faqay, sheed ka garataaye

24. Markii uu waxgaradkii hadlee, talo go'aan joogto

25. Inta goonni loo kala baxaa, la is gun xaadhaaye

26. Garowshiinyona la iskula noqdaa, oo godob la baajaaye.

Xigasho: Hoyga Suugaanta

IHN,tee intii aan nolol ahaan kula kulmay, waxa ay u badnayd intii dagaalkii 1988kii uu socday. Waxa aan jeclay in aan tilmaamo, in uu ka tilmaannaa dadka, oo socodkiisa, codkiisa, hubqaadkiisa iyo timihiisa, gadhkiisa oo aad ka dareemi jirtay nin halgan adag ku jira. Xataa inta dadku sheekaysanayaan, waxa aad arki jirtay isagoo aamusan, meel ku dhaygagsan, wejigiisana cadho ka muuqato. Marka aad salaanto'se si wanaagsan oo uu ilka caddaynayo ayuu salaanta kaaga qaadi jiray. Waxa uu xidhan jiray koofiyad weyn oo ta cowboyga ah. Waxa maalmahaa aan tilmaamayo laga soo furtay jeelka Mandheera oo uu muddo ku xidhnaa. Waxa ka soo jebiyey jeelka ciidamdii SNM, oo qiyaastii galay Mandheera intii u dhaxaysay (28-30) 05/1988.

Waxa aan la kulmay 2009 kii oo aan Hargeysa tegey, isagoo aad u jilicsan oo aan lahayn aragtidii aan berigaa ku ogaa. Dabcan waxa u dhexaysay sannado fara badan. Waxa uu ahaa, abwaan, dagaalyahan, macallin, codkar, aan la gabban hadalkiisa, aragtidiisa iyo dareenkiisa toonna. Waraysi laga qaaday kal hore 2012kii mar uu joogay London oo uu la yeeshay SomalilandTV/Uk. Waxa uu ka sheekeeyey gabaygii lagu xidhay iyo siduu isagu ugu mariyey qoladii denbiga ku soo oogaysay. Iyagoo garan la' gabayga dhammaystirkiisa ayaan ugu duubay cajalad ayuu yidhi: IHN Cali Banfas. Haddaba kaasuu ahaa Cali Xasan Roodhiile, oo taariikhda ugu suntan.

W/Q, Sayid-Axmed M. Yuusuf (Dhegey)                                                                                                     Stockholm/Iswidhen. 22/10/2013