Fortsätt till huvudinnehåll

Faallo ku saabsan “Tayo beelka carruurtu waalid buu tebayaa”. W/Q, Sayid M. Yuusuf ´´Dhegey´´

    Ruwaayaddan magaceedu kor ku xusanyahay, waxa ay ka mid tahay Ruwaayadaha xilligan danbe la curiyey. Ruwaayaddu waxa ay ka mid tahay suugaantii ku cusbayd soomaalida. Bilawgii afartamaadkii ilaa kontomaadkii ayaa uu bilaabmay masraxa soomaalidu. Sida sooyaalka ku xusan, macallimiintii dugsiyada ee bilawgii ayaa bilaabay–iyagoo ku meteli jiray afka carabiga. Inta badan waxa ay ka soo dheegan jireen sheekooyin carbeed oo ardayda loo dhigi jiray.

        https://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=BjsEWLNmZE8
        Muddo yar ka dib waxa ay u gudubtay dhinaca siyaasadda oo lagu tilmaami jiray, waxna lagaga sheegi jiray maamulkii reer Yurub ee xilligaa dalka ka talinayey. Intii ka danbeysay gaar ahaan lixdamaadkiina waxa ay jabsatay oodaha oo waxay isu bedeshay wacyigelinta bulshada. Abwaanada ku suntan sebenadaas waxa aan ka soo qaadan karaa; Cali Sugulle (Duncarbeed) Xasan Sh Muummin, Xuseen aw-Faarax, Maxamed Cali Kaariye, Cabdi Adan Xaad (Qays), Maxamuud Ciise (Singub) iyo in kaloo badan. Lixdamaadkii waxa aynu odhan karnaa waa markii ay sida fiican u hirgashay Rawaayadda soomaalidu.
       Soo dhaaf—Intii burburkii jamhuuriyaddii soomaalida waxa gabaabsi noqday masraxa soomaalida ee la jaanqaadaya xilliga cusub. Waxa wax laga sugay odayaashii hore, oo aan odhan karo waa ay soo qaateen xilligoodii. Waxa loo baahnaa masrixiyad cusub oo la jaanqaadaysa xilligan danbe. Waxa aan odhan karaa Muuse Maxamuud Ciise, waxa uu hormood u noqday safka horena ka galay qorayaasha Masraxiyadda soomaalida ee xilligan. Waxa uu qoray Rawaayadda la magac baxday “Tayo beelka carruurtu waalid buu tebayaa”. Inta badan Rawaayadihii aynu arki jirray waxa ay eedda dusha ka saari jireen dhallinyarada oo ay ku eedayn jireen in ay ka tegeen dhaqankii. Muuse Dalmar, waxa uu difaacay ubadka yaryar ee ku dhashay qurbaha ama ku koray. Waxa uu eedda saarayaa waalidka oo uu leeyahay haddii ubadku tayo-beelay, waxa ka mas’uul ah waalidka. Ruwaayaddu halkaasay ku biyo shubanaysaa. Waxa uu dhanka kale tilmaan ka bixinayaa ama hal-bawleba u ah Riwaayadda, waalidka wanaagsan ee ubadkiisa la dedaala, inuu soo saarayo ubad tayo wanaagsan.
       Waxa aan leeyahay, hambalyo qoraaga “Tayo beelka carruurtu waalid buu tebayaa”. Waxa ay timi xilli ku habboon. Waxa ka muuqata in uu abwaan Muuse wax badan ka bedelay Rawaayadihii hore ee soomaalida. Waxa aan ku jirin heeso lagu qaadayo, oo muyuusig loo tumayo, oo dhaadheer oo lagu caajisi lahaa. Waxa ay ku socotaa habka, maansada soomaalida. Mar haddii ay tani thay tii ugu horraysay ee Muuse Maxamuud Ciise (Dalmar, waa hubaal in uu horteenna keeni doono kuwo kale oo ka sii ujeeddo fog. Dadka qurbaha waxa ku yaraaday, madadaaladii suugaanta soomaalida. Waxa aan jirinba waxyaabihii lagu madadaalan jiray ee farxadda, qosolka iyo kaftanka aan turxaanta lahayn huwanaa.
    FG: Erayga Ruwaayad, Riwaayad, Rawaayad, waxa uu ka soo jeedaa afka carabiga. Waxaana aynu ka dhigannay, halka afcarbeedka ay ugu jirto masraxiyad. Sidaa awgeedbaa, aanuu eraygaasi saldhigin qoraalkiisu. Macnuhuse waa halkiisii aynu u naqaannay.
    W/Q, Sayid-Axmed M Yuusuf (Dhegey)
    22/09/2012/ Sweden

Kommentarer

Populära inlägg i den här bloggen

Waa kuma abwaan Xasan Xaaji Cabdillaahi ( Xasan-Ganey)? Qormo kooban oo ka hadlaysa suugaanta abwaan Xasan Xaaji Cabdillaahi ( Xasan-Ganey)

Abwaan Xasan Xaaji Cabdillaahi ( Xasan-Ganey), waxa uu ku dhashay duleedka degmada Bullaxaar ee gobolka Saaxil. Isaga oo kuray ah ayuu u   wareegay magaalada Berbera, waxaanu ka shaqayn jiray makhaayadaha   cuntada. Isaga oo ka hawlgalay makhaayaddii Cumar Isteeri. Muddo kadib waxa uu u wareegay magaalada Hargeysa, xilligaasi oo uu sheegay abwaanku in ay   ku beegnayd   xilligii ay inqilaabka wadeen Xasan-Kayd iyo raggiisii. Abwaanku, intii uu Hargeysa joogay, waxa uu ka shaqayn jiray hudheelkii loo yiqiinay Yuuniyanka ( Union). Mar danbe ayuu abwaanku ganacsi ka bilaabi goobtii loo yiqiinay Xerodhafta. 

Xog ku saabsan Afgenbegii 1961 Col, Xasan Faarax Bullaale: "Taariikh u baahan sixitaan iyo run ka sheegid"

Taariikhdu waa dhacdo ama arrimo dhacay xilliyo la soo dhaafay. Haddii aan wax laga qorin, lama ogaan karo taariikhdaasi sidii ay u dhacday. Mar haddii aan la kaydin arrimaha taariikheed ee dal iyo dad ba soo mara, waxa ay taariikhdaasi gashaa mugdi waxaanay yeelataa madmada w badan. Sida inbadani ka warqabto Somaliland waxa ka dhacay Afgenbi la isku deyey 1961kii, kaasoo lagu guuldarraysatay Dad badani xog kama hayaan, inkastoo ay noolyihiin xubno ka mid ahaa saraakiishii Afgenbigaa isku deyey. Kalhore waxa la waraystay Amb, Cawil Cali Ducaale oo ka mid ahaa saraakiishaas, xilligaasna ahaa xiddigle. Waxa uu Cawil qoray buug uu kaga hadlay wax farabadan oo uu u soo joogay, waxaana ka mid ahaa Afgenbigaas. Waana buugga la magacbaxay "Raad-Raaca Taariikh Soomaaliyeed"

Dareenka gaarka ah ee maansada Xasan Xaaji Cabdilaahi Xasan (Ganey)...Caashaqani muxuu gabay, laba guusha wada jecel, god muxuu ku kala riday, laba guur isku ogaa, geerida mid yidhi hoo!!!

Taariikh-nololeedka Xasan Cabdilaahi Xasan (Ganey) Dhulku saacu wada gaadh Waanu kala sed roonyee Meel idaha seel u leh Riyahana salool u leh Oo geela saar u leh...... ... Xasan Xaaji Cabdilaahi Xasan "Ganey" "Anigu waxaan ku dhashay duleedka Degmada Bullaxaar oo ka tirsan Gobolka Saaxil, waxaanan filayaa da’daydu inay tahay ilaa 6o Sano(oo ku beegan meelahaa 1944 kii ), waayo, markii aan dhashay meel miyi ah ayaan ku dhashay laakiin isma yaraynayo in aan wax isku daro mooyee, aniga oo dhawr iyo toban jir ah oo kuray ah ayaan markaa ka imi miyiga Bullaxaar oo waxaan imid magaalada Berbera kadibna waxaan shaqo ka bilaabay Hudheelada sida Hudheelkii Cumar Isteeri, markii dambana waxaan u soo wareegay Hargaysa oo xilligii inqilaabkii Xasan Kayd ay wadeen. Waxaan ka shaqaynayay hudheelka Union-ka, markii la odhan jiray Bakayle Qalad.