Dugsigii sare ee Sheekh iyo kacdoonkii la xidhiidhay, gadoodkii ardayda Hargeysa 1982kii. W/Q, Sayid-Axmed Dhegey 18-02-2008

FG: Qoraalkani waxa uu ku soo baxay mareegaha gu'gii 2008.

Sida ay dad badanba wax ka qoreen, maalinta 20 bisha labaad ee sannadkii 1982kii waxa ay ahayd maalin ka tilmaaman maalmaha. Waxa ay maalintaasi u suntan tahay dadkii sida gaarka ah ay taabanaysay dhibkii iyo dhibaatadii maamulkii keligii-taliska ahaa uu gaadhsiiyey.

Waxa ay ahayd maalin si gaar ah ugu suntan ardaydii dugsiyada. Waxa ay ahayd maalin si gaar ah ugu calaamadsan, dhallinyarada. Waxa ay ahayd maalintii lagu dhiirraday in laga gilgilan karo cadaadiska iyo cagajuglaynta. Waxa la soo maray halgan dheer oo inta badan lagaga sheekeeyo in lala galay gumaysigii Ingiriiska. Waxa yaab ahaa in halgankaas dheeraa ee sida qiirada ah loo soo maray, ee saanacaddaaluhu dalka ka talinayey, aanay marnaba ka dhicin wixii ka dhacay goboladdii Waqooyi (Somaliland) xilliyadii siddeetamaadkii.

 

Qalinka umaan qaadan in aan dhibkaa wax ka idhaahdo, ee waxa aan la soo hinqaday, markii aan arkay qoraallo qiimo leh oo wax ka taabtay maalintaas iyo raadkii uu ku yeeshay dadka. Magaalada Hargeysa ayaa noqotay goobtii dhinbiishaasi ka soo hurtay. Waxa ay dhinbiishaasi markiiba gaadhay ardaydii Dugsigii sare ee Sheekh. Horraantii bishii Maarij 1982kii ayey ahayd markii ay goor habeenimo ah oodda soo jebiyeen ardaydii "Boodhinka" ee Dugsigii sare ee Sheekh. Habeenimadii, waxa ay ardaydii sii xoog ah ku qabsadeen saldhigii Booliska ee magaalada Sheekh. Waxa ay ka talinayeen magaalada ardaydu, muddo ku siman shan saacadood. Waxa xusid mudan in markii Boolisku ka yaaceen saldhigii ay u qaylo-dirteen Ciidankii xoogga dalka ee xerada Mileteriga. Balse taliyihii xilligaa ka talinayey xerada milleterigu uu diiday in uu ciidan u soo diro, isagoo ku canaantay in ay hawshaasi tahay hawl uu boolisku leeyahay. Sarkaalkaas oo sabab taa awgeed loo xidhay markii danbe.

   

Subaxnimadii ayaa weerar lagu soo qaaday dugsigii, oo ciidan milliteri ah oo hub culus ku hubaysan ay isku wareejiyeen. Waxa laga dhigay ardaydii maxaabiis aan ka soo bixi karin Dugsiga. Muddo bil ku dhowaad ah ayey ardaydii maxaabiis ku ahaayeen Dugsiga dhexdiisa oo aan la oggolayn in laga baxo. Halkaas ayaa u ahayd hoy ay seexdaan, wax ka cunaan, muddadaa bisha ahayd.



     Waxa aan hubaa in ay akhriyi doonaan dad badan oo dhacdadaas xasuusan, oo laga yaabo in ay ku jireen Dugsigii Sare ee Sheekh xilligaa. Dareenkii maalmahaas waa mid aan maanta qoraal lagu soo koobi karin, waxa uu ahaa kacdoon dhab ah. Waxaase dilay macangag iyo macangag kalkaal, markii maamulkii keligii taliyeha ahaa uu go'aansaday in la laayo oo halkiisa lagu dilo qofkii mar danbe lagu arko kacdoon noocaas oo kale ah. Hadda gara'oo waa carruur dadka kacdoonka samaynayay, ee dilka lagu xukumay. Waxa aan ka mid ahaa ardaydii xilligaa ku jiray Dugsiga Sare ee Sheekh. Waxa ay taariikhdaas oo kale faa'iido u tahay dadka maanta nool in ay fahmaan qaabka ay yeelan karto haddii dadka la cabbudhiyo. Xilli kasta ha gaadho, wakhti kasta ha qaadato, dadku mar uunbuu oodda jebiyaa. Sidaa awgeed dadka maanta xilka hayaa ha innoo jeexaan waddo dhaanta tii hore.

Qofkii haya taariikhdii oo sugan, maalintii ardaydii Dugsiga sare ee Sheekh ay gadoodeen ee heeryada tuureen, emailkan ha iigu soo diro. Taariikhdu dadkay hagtaa!.

dhegey2013@gmail.com

Qore: Sayid-Axmed Dhegey
18-02-2008

Sweden